Program Dostępność Plus – jakie wsparcie w 2025 roku?

Program Dostępność Plus jest wieloletnią inicjatywą rządową na lata 2018-2025, mającą na celu poprawę dostępności przestrzeni publicznej, produktów i usług dla wszystkich obywateli, a w szczególności dla osób o szczególnych potrzebach, takich jak osoby z niepełnosprawnościami, seniorzy i rodziny z małymi dziećmi. W roku 2025 nastąpiły pewne zmiany w programie, o których warto wiedzieć przed decyzją o inwestycji.

Jaki jest zakres wsparcia programu Dostępność Plus?

Program Dostępność Plus ma charakter kompleksowy i zakłada wspólny wysiłek rządu, organizacji pozarządowych, samorządów i obywateli. Jego finansowanie pochodzi ze środków europejskich i krajowych. Program nie generuje nowych kosztów, lecz udoskonala już zaplanowane inwestycje pod kątem dostępności. Celem programu jest zapewnienie swobodnego dostępu do dóbr, usług oraz możliwości udziału w życiu społecznym i publicznym osobom o szczególnych potrzebach. Obejmuje on dostosowanie przestrzeni w ośmiu kluczowych obszarach, jak:

• architektura: likwidacja barier architektonicznych w budynkach i przestrzeni publicznej,
• transport: ułatwienie korzystania z transportu publicznego,
• edukacja: zapewnienie dostępu do edukacji na wszystkich poziomach,
• służba zdrowia: poprawa dostępności placówek medycznych i usług zdrowotnych,
• cyfryzacja: zapewnienie dostępności stron internetowych, aplikacji mobilnych i usług online,
• usługi: uczynienie usług publicznych i komercyjnych bardziej dostępnymi,
• konkurencyjność: wspieranie przedsiębiorców w tworzeniu dostępnych produktów i usług,
• koordynacja: zapewnienie współpracy między różnymi podmiotami w zakresie dostępności.

Co obejmuje wsparcie finansowane przy wymianie lub modernizacji windy?

Pomoc w ramach programu Dostępność Plus obejmuje preferencyjne pożyczki udzielane przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) z Funduszu Dostępności. Na co można przeznaczyć pożyczkę? Między innymi na likwidację barier architektonicznych w zakresie dostępności do wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz budynków użyteczności publicznej.

Wsparcie przeznaczone jest np. na wymianę lub modernizację istniejących wind. Finansowanie może obejmować roboty i materiały  budowlane oraz zakup, wytworzenie, montaż i uruchomienie nowych środków trwałych, a także nadzór inwestorski. Ze wsparcia mogą korzystać podmioty będące właścicielami budynków, jak spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego (TBS) oraz osoby fizyczne posiadające wielorodzinne budynki mieszkalne. Pozostałe założenia programu to:

• wysokość pożyczki do 100% wartości inwestycji,
• okres kredytowania do 20 lat,
• oprocentowanie preferencyjne, wynoszące 0,15%,
• brak opłat i prowizji za czynności związane z udzieleniem i obsługą pożyczki,
• brak wymaganego wkładu własnego,
• możliwość umorzenia do 50% spłaty dla nowych usprawnień,
• możliwość karencji w spłacie kapitału pożyczki do 6 miesięcy.

Jakie zmiany programu Dostępność Plus w zakresie finansowania na rok 2025?

W lutym 2025 roku wyłoniono nowego operatora finansowego programu, Fundusz Regionu Wałbrzyskiego, który będzie udzielał pożyczek na terenie całego kraju. Wnioski do 2 mln zł należy składać do niego, natomiast wnioski powyżej tej kwoty kierowane są bezpośrednio do BGK.

Aktualnie można starać się pożyczkę na wymianę, modernizację lub przebudowę windy, ale nie ma już możliwości umorzenia sięgającego niekiedy aż 35% kosztów inwestycji. Obecnie umorzenia przyznawane są jedynie na realizację projektów, w których pojawiają się nowe usprawnienia. Popularne przebudowy nie są już objęte tą formą dofinansowania.

Fundusz do rozdysponowania w ciągu dwóch lat będzie miał teraz tylko 20 mln zł. Co prawda, teoretycznie Bank Gospodarstwa Krajowego będzie mógł zwiększyć budżet do 100 mln zł, ale będzie to uzależnione od możliwości finansowych i posiadanych środków w ramach Funduszu Dostępności. Jednak według szacunków ekspertów, budżet ten może być niewystarczający na realizację potrzeb rynkowych. Na rok 2025 zostały opracowane nowe wzory dokumentów do wypełnienia. Przy ich składaniu należy mieć też inne, niezbędne dokumenty, jak:

• audyt dostępności,
• pozwolenie na budowę,
• dane podmiotu realizującego projekt wraz z ofertą i kosztorysem inwestycji,
• podjęte uchwały na zaciągnięcie pożyczki włącznie z jej zabezpieczeniem,
• wykazy finansowe, zaświadczenia z urzędów, oświadczenia, zgody itp.